Noc Innowacji 2021 / Kronika / Wydział Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku

Noc Innowacji 2021

09.10.2021

Noc Innowacji to ogólnopolska inicjatywa realizowana w ramach Festiwalu Cyfryzacji, której celem jest przedstawienie osiągnięć polskiej nauki i biznesu, a także prezentacja tego, w jaki sposób cyfryzacja, zaawansowane technologie i robotyka zmieniają nasz świat. W trakcie wydarzenia drzwi dla zwiedzających po raz kolejny otworzą najnowocześniejsze miejsca w Polsce. Tej nocy było można zanurzyć się w wirtualnej rzeczywistości, zaprzyjaźnić z robotami i oswoić otaczające nas innowacje.

Fotografie: Polskie Radio Białystok (pełna relacja) oraz Fundacja Młodej Nauki.

Wydział Fizyki po raz pierwszy wziął aktywny udział w Nocy Innowacji (w tym roku jest to już trzecia edycja tej ogólnopolskiej imprezy). Powołany został Regionalny Hub Innowacji złożony z Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego, Uniwersytetu w Białymstoku, Politechniki Białostockiej, szkół INFOTECH oraz Fundacji Młodej Nauki. Każdy z organizatorów przygotował sporo atrakcji, natomiast my zmieniliśmy typowe dydaktyczne podejście. Mianowicie, w mniejszym stopniu skoncentrowaliśmy się na uczniach i szkolnych tematach - za to zdecydowaliśmy się przedstawić zaawansowane tematy współczesnej nauki. Nasza oferta składała się z odwiedzania laboratoriów, w małych grupkach po 5-7 osób, bo do laboratoriów więcej nie wejdzie - to nie sala wykładowa! Kolejną nowością było skrócenie czasu prezentacji do 25-30 min tak, aby nie zmęczyć odwiedzających. Należało też uwzględnić porę imprezy - u nas od godziny 18-tej - więc spotkania nie powinny być zbyt intensywne. Dodatkowo spodziewaliśmy się całych rodzin (i tak faktycznie było!) czyli dorosłych rodziców plus dzieci. Wszystko to powodowało prawdziwe wyzwanie dla pracowników Wydziału Fizyki. Jak więc przedstawić tematykę spotkania w zrozumiały sposób? Jak dopasować język do tak zróżnicowanych odbiorców? Wyzwanie było spore ale mamy nadzieję, że udało się nam jemu sprostać ;-) Odbyły się następujące pokazy (wymieniamy je tutaj, aby ewentualny czytelnik tej strony mógł zobaczyć część naszych badań i ewentualnie przyglądać się naszemu profilowi w serwisie FB w poszukiwaniu kolejnej, podobnej imprezy).

Laboratorium spektroskopii komptonowskiej

dr Marek Brancewicz Spektroskopia komptonowska jest metodą badawczą pozwalającą na zbadanie rozkładu gęstości pędów elektronów w materii. Pomimo faktu, że wykorzystywany tu efekt Comptona został opisany już w 1923 roku, do tej pory stanowi jeden z najlepszych bezpośrednich testów obliczeń struktury elektronowej. Brzmi tajemniczo? Na spotkaniu objaśnimy ideę eksperymentu komptonowskiego i pokażemy spektrometr komptonowski ze źródłem 137Cs znajdujący się na Wydziale Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku. Rejestracja na godz.18:30 – 19:00 – 19:30 – 20:00.

Kondensat Bosego-Einsteina dr Krzysztof Gawryluk Chcesz poznać nowy stan materii? Słyszałeś o superatomie, czyli układzie zbudowanym z tysięcy atomów schłodzonych do niewyobrażalnie niskich temperatur? W takich właśnie warunkach wszystkie atomy zachowują się identycznie. A co z tego wynika? Prace badawcze z tematyki kondensatu przeprowadzane na Wydziale Fizyki bazują na symulacjach komputerowych. Naukowcy wykorzystują superkomputery. Jak wygląda taki superkomputer? Jakie ma parametry? Ile pobiera prądu? Podczas prezentacji odwiedzimy Wydziałowe Centrum Obliczeniowe i poznamy odpowiedzi na te pytania. Rejestracja na godz.18:30 – 19:00 – 19:30 – 20:00.

Światło w badaniu właściwości cienkich warstw magnetycznych dr hab. Ryszard Gieniusz, mgr Urszula Guzowska Rezonans ferromagnetyczny, zjawiska mające swe analogie w optyce, takie jak odbicie, załamanie i dyfrakcja wzbudzeń namagnesowaniem w cienkich warstwach magnetycznych – brzmi ciekawie? To spotkanie dla ciekawych świata fizyki. Przedstawimy układy doświadczalne pozwalające na badanie efektów fizycznych w cienkich materiałach magnetycznych.

Innowacje w edukacji fizyki, a może i nie ???? mgr Wojciech Dobrogowski Teraz i Ty możesz wykonać eksperymenty z fizyki w komputerowym stylu. Pokażemy możliwości szkolnych zestawów doświadczalnika opartych o komputerowy interfejs pomiarowy. Przewidziane uczestnictwo zwiedzających. Zapraszamy.

Maszyny CNC dr Cezary Walczyk Plotery, frezarka oraz drukarki 3D – zaprezentujemy przykłady maszyn sterowanych komputerowo. Omówimy również programy do sterowania wymienionymi urządzeniami.

Laboratorium magnetometrii bazującej na optycznych mikroskopach polaryzacyjnych dr Zbigniew Kurant Mikroskopy polaryzacyjne wykorzystywane są do obrazowania struktury domenowej w nanostrukturach metalicznych i umożliwiają dokonywanie wektorowej analizy magnetyzacji w domenach. Brzmi poważnie? Do tego jest niezwykle ciekawe. Sterowanie pracą całego układu odbywa się za pomocą oprogramowanie LabView, a do opracowania wyników stosowane są wyrafinowane techniki obróbki obrazów. Będzie można zwiedzić laboratorium i zobaczyć mikroskop w akcji.

Rozerwania gwiazd przez czarne dziury dr hab. Marek Nikołajuk, prof. UwB Spotkanie będzie trwać 25 minut. W tym czasie prof. Marek Nikołajuk przedstawi nie tylko wyniki prac teoretycznych. Wyniki te zostaną porównane do obserwacji astronomicznych, wykonanych przez satelity z teleskopami pracującymi w zakresie promieniowania rentgenowskiego.

Przedpremierowa wizyta w uniwersyteckim obserwatorium astronomicznym mgr Andrzej Branicki ul. Ciołkowskiego 1, wstęp wolny po uprzedniej rejestracji – spotykamy się przed wahadłem Foucaulta – w wejściu głównym do Wydziału Fizyki (zaprowadzimy Państwa do obserwatorium). Uniwersyteckie Centrum Astronomii oficjalnie ruszy za kilka tygodni. Ale już teraz – podczas Nocy Innowacji – zapraszamy do przedpremierowego zwiedzenia obserwatorium. Zakupiony został unikatowy 60-centymetrowy teleskop ASA600. Podczas spotkania będzie można usłyszeć o możliwościach tego sprzętu, na który tak czekali naukowcy i pasjonaci astronomii. W przypadku pogodnego wieczoru – możemy liczyć na oglądanie Jowisza, Saturna i być może jakiegoś innego, bardziej odległego obiektu. Rejestracja zakończona (komplet miejsc).

Z wszystkich atrakcji można było skorzystać bezpłatnie, po wcześniejszej rejestracji. Szczegółowe informacje na stronie Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego oraz pozostałych organizatorów wydarzenia w Białymstoku: Uniwersytetu w Białymstoku, Politechniki Białostockiej, klastra INFOTECH oraz Fundacji Młodej Nauki. Podsumowując wydarzenie: mieliśmy duże zainteresowanie, co jest zaskakujące - była to sobota, godzina 18-20 (a także 20-21). Zapisało się (prawie) 30 osób na każdą z 4 tur odwiedzania (godz. 18:00, 18:30, 19:00 i 19:30) co skutkowało ponad 100 gośćmi. Dodatkowo wizyta w Obserwatorium skierowana było do mniejszych grup osób (10-12) i cieszyła się największym zainteresowaniem. Pomagali nam nasi studenci (Pani Natalia Jaroś, Pan Przemysław Pytel oraz Pan Dominik Pacholski), którym bardzo dziękujemy!